Zdarza się, że pomimo zapewnień naszego kontrahenta, jego zobowiązania wobec nas nie zostają spełnione, a podejmowane próby polubownego załatwienia sporu nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. W takiej sytuacji nie pozostaje nic jak tylko skierować sprawę na drogę postępowania sądowego i oczekiwać na szybkie rozstrzygnięcie sprawy przez Sąd, tak aby na podstawie uzyskanego tytułu móc podjąć czynności egzekucyjne.
Zarówno przedsiębiorcy jak i osoby nie prowadzące działalności gospodarczej przed zawarciem umowy zastanawiają się nad zabezpieczeniem swoich roszczeń tak aby w przypadku nierzetelności kontrahenta móc przyspieszyć proces egzekucji swoich roszczeń. W takiej sytuacji można między innymi skorzystać z rozwiązań jakie daje nam art. 777 § 1 pkt 4, a także pkt 5 k.p.c. [tytuły egzekucyjne].
Podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy. Tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności, chyba że ustawa stanowi inaczej (art. 776 k.p.c.).
Najczęściej tytułem wykonawczym, na podstawie którego wszczyna się egzekucje jest wyrok sądu, który po uprawomocnieniu jest opatrywany klauzulą wykonalności.
Kodeks postępowania cywilnego wymienia również inne tytuły egzekucyjne, które po opatrzeniu przez sąd klauzulą wykonalności uprawniają wierzyciela do wszczęcia egzekucji. Jednym z takich tytułów egzekucyjnych jest jednostronne oświadczenie dłużnika poddaniu się egzekucji złożone w formie aktu notarialnego.
Oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji, w formie aktu notarialnego, ma ten skutek że sąd nie przeprowadza postepowania rozpoznawczego tj. nie bada zasadności roszczeń wierzyciela, a jedynie ogranicza się do zbadania, czy spełnione zostały przesłanki wskazane w art. 777 tj. przeprowadza tzw. postępowanie klauzulowe i stwierdzeniu, iż przedłożone oświadczenie dłużnika spełnia określone wymogi nadaje klauzulę wykonalności.
Czynności sądu postępowaniu klauzulowym ograniczają się właściwie do zweryfikowania między innymi takich kwestii jak, czy oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji zostało zawarte w formie aktu notarialnego, czy suma pieniężna została prawidłowo oznaczona, czy zaistniało zdarzenie, od czasu zaistnienia którego można wystąpić z wnioskiem o nadanie klauzuli, czyli czy został oznaczony termin zapłaty, uiszczenia, wydania, czy w akcie notarialnym został wskazany termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie mu klauzuli wykonalności, a także czy wniosek został prawidłowo opłacony.
Spełnienie przez wniosek powyżej wskazanych kryteriów, umożliwia wierzycielowi bardzo szybkie uzyskanie tytułu wykonawczego na podstawie którego możliwe jest wszczęcie i przeprowadzenie egzekucji.
Podkreślić należy, iż szybkie uzyskanie tytułu wykonawczego bardzo często przesądza o skuteczności egzekucji, która może okazać się nieskuteczna, w przypadku wszczęcia jej po znaczymy upływie czasu od chwili wymagalności roszczenia.
Pochylając się nad treścią art. 777 § 1 k.p.c. z pewnością zauważymy, iż ustawodawca w dwóch punktach tego przepisu wskazuje, iż tytułem egzekucyjnym jest oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji, jest to punkt 4 i punkt 5. Jaka jest różnica pomiędzy oświadczeniem składanym w trybie art. 777 § 1 pkt 4 k.p.c., a oświadczeniem wskazanym w art. 777 § 1 pkt 5 k.p.c. ? Otóż zasadnicza równica to zakres świadczeń, które można na ich podstawie egzekwować na podstawie pkt 4 może to być zarówno zapłata kwoty pieniężnej, jak i wydanie rzeczy oznaczonych co do gatunku lub rzeczy indywidualnie oznaczonej, podczas gdy pkt 5 dotyczy wyłącznie obowiązku zapłaty sumy pieniężnej. Pamiętać należy, również że inny jest sposób oznaczania kwoty świadczenia pieniężnego – w przypadku pkt 4 kwota ta musi być konkretnie wskazana, natomiast w przypadku pkt 5 wystarczy określić górną granicę wysokości świadczenia. Ponadto oświadczenie, o którym mowa w art. 777 § 1 pkt 5 k.p.c. jest obowiązek wskazania terminu, w którym wierzyciel może wystąpić o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu.
Klauzulę można stosować w wielu przypadkach, przy każdej umowie gdzie dłużnik jest zobowiązany do świadczenia pieniężnego. Zatem zarówno przy umowie najmu, jak i przy umowie dostawy. Warto zabezpieczać się w ten sposób przy każdych wydłużonych terminach płatności. Także gdy udzielamy dłużnikowi limitu kredytowego na kredyt kupiecki.
Koszt aktu nie jest wysoki w porównaniu do bezpieczeństwa jakie uzyskujemy w danej transakcji. Warto pomyśleć przy zawieraniu umowy czy zabezpieczenie transakcji w powyższy sposób nie da nam zdecydowanie wyższego komfortu pracy.
Mamy nadzieję, że ten krótki artykuł przybliżył Państwu jedną z możliwości zabezpieczenia swoich roszczeń i przyspieszenia egzekwowania roszczeń w drodze egzekucji komorniczej. W przypadku dalszych pytań zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.